ის უბრალო ოჯახიდანაა, რომელსაც გერმანელების 80%-ზე მეტი ენდობა. გერმანიის პრეზიდენტი ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერი დღეს მეორე ვადით აირჩიეს. მოდით ვისაუბროთ ამ თემაზე.
66 წლის ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერი გერმანიის ფედერალურ პრეზიდენტად მეორედ აირჩიეს. იგი დიდი მხარდაჭერით სარგებლობს როგორც პოლიტიკოსების, ასევე გერმანიის რიგითი მოქალაქეების მხრიდან.
2021 წლის მაისის ბოლოს, ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერმა გამოაცხადა, რომ მას სურდა ხელახლა კენჭი ეყარა შტატის უმაღლეს თანამდებობაზე. „მე მსურს თან ვახლდე ჩვენს ქვეყანას მომავლის გზაზე“, – განაცხადა შტაინმაიერმა. მისი თქმით, გერმანია პანდემიასთან ბრძოლაში “გარდამტეხ მომენტშია”, რამაც ქვეყანას “ტანჯვა და მწუხარება” მოუტანა. მას სურს “დახმაროს ამ ჭრილობების შეხორცებაში”…
ფედერალურ პრეზიდენტი მომდევნო ხუთი წლის განმავლობაში.
მას არ სურდა ლოდინი ვიდრე მეორე ვადით დაასახელებდნენ, როგორც ზოგადად მიღებულია. შტაინმაიერმა გარისკა და მოიგო. სოციალ-დემოკრატს მხარს უჭერდა მმართველი კოალიციის სამივე პარტია – გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია (SPD), თავისუფალი დემოკრატიული პარტია (FDP) და კავშირი 90/მწვანეები. და ოპოზიციური კონსერვატორებიც კი ქრისტიან-დემოკრატიული კავშირის (CDU) და ქრისტიან-სოციალური კავშირის (CSU) ბლოკიდან გამოვიდნენ მის მხარდასაჭერად. მათ არ დაასახელეს თავიანთი კანდიდატი კონკურენტ შტაინმაიერზე. „განსაკუთრებით ამ დროს, ჩვენ გვჭირდება ავტორიტეტული პიროვნება ჩვენი სახელმწიფოს სათავეში, რომელიც აერთიანებს და არა ყოფს“, – განაცხადა CDU-ს მაშინდელმა ლიდერმა არმინ ლაშეტმა. ამიტომ კონსერვატორებმა მხარი დაუჭირეს პოლიტიკოსის კანდიდატურას, მაშინაც კი, თუ მან კარიერა კონკურენტ პარტიაში – SPD-ში გააკეთა.
როგორც შუამავალი თავისი ხუთი წლის განმავლობაში.
ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერმა არაერთხელ აჩვენა, რომ მას სურს იმოქმედოს როგორც ინტეგრატორი და შუამავალი. ვინც დიალოგს ეძებს. განსაკუთრებით კრიზისის დროს, მან იცის როგორ მოძებნოს სწორი ტონი. ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერი უკვე დიდი ხანია აწყობს სადისკუსიო წრეებს, რომლებზეც არაერთხელ მიიწვია ხალხი სტრესული პანდემიის დროს. მათ შორის იყვნენ მემარჯვენე პოპულისტური პარტია ალტერნატივა გერმანიისთვის (AfD) პოლიტიკოსებიც. 2022 წლის იანვრის დასაწყისში ფედერალურმა პრეზიდენტმა კიდევ ერთხელ მიიწვია ხალხი თავის ოფიციალურ რეზიდენციაში კორონავირუსის საწინააღმდეგო საყოველთაო სავალდებულო ვაქცინაციის თემაზე სასაუბროდ. საჯარო განხილვაში მონაწილეობის მისაღებად მიიწვიეს ამ ღონისძიების მოწინააღმდეგეებიც. თემა მთელი ქვეყნის მასშტაბით მწვავედ განიხილებოდა. მაგრამ პრეზიდენტს არ გაუცია მკაფიო რეკომენდაცია. დისკუსიის დასაწყისშივე ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერმა განაცხადა: „როგორც ფედერალური პრეზიდენტი, მე არ ვიკავებ პოზიციას „მომხრე“ ან „წინააღმდეგ“ უნივერსალური სავალდებულო ვაქცინაციის მიმართ“. და ისევ, ხელიდან გაშვებული შესაძლებლობა: არანაირი გადამწყვეტი ჟესტი, არანაირი მკაფიო განცხადება, რაზეც რესპუბლიკას შეეძლო კამათი. შტაინმაიერმა მშვიდად წარმართა დისკუსია, არ სურდა აურზაური, არ სურდა პროვოცირება. და ეს ის პრინციპებია, რომლითაც იგი ხელმძღვანელობდა მთელი თავისი მმართველობის პერიოდში. არა მხოლოდ დემოკრატიაზე ლაპარაკით, არამედ ბრძოლით ამისთვის 2017 წლის დასაწყისში ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერმა თავისი პოლიტიკური კარიერის კულმინაცია განიცადა .
თებერვალში იგი პირველად აირჩიეს ფედერალური პრეზიდენტის პოსტზე: ხმის მიცემის პირველ ტურში. მან გაიღიმა მისი ფართო ღიმილით და შესამჩნევი იყო, რომ პოლიტიკოსი კმაყოფილი იყო კარგი შედეგით. შემდეგ მან ჩამოაყალიბა თავისი პროგრამა: ისტორიის დავიწყების წინააღმდეგ, მემარჯვენე პოპულიზმის წინააღმდეგ. მიუხედავად იმისა, რომ “განგაშის საფუძველი არ არსებობს”, პოპულისტები დებატებს ამწვავენ “მტრის ფეიერვერკის სურათებით”, – თქვა შტაინმაიერმა ინაუგურაციის დროს, AfD-ის დასახელების გარეშე. და მან მოუწოდა: “ჩვენ არ უნდა ვისაუბროთ მხოლოდ დემოკრატიაზე, ჩვენ უნდა ვისწავლოთ მისთვის ბრძოლა!”
შტაინმაიერის შედევრი: „დიდი კოალიციური“ მთავრობა.
რამდენიმე თვის შემდეგ, პრეზიდენტი ახალ თანამდებობაზე პირველი მნიშვნელოვანი გამოცდის წინაშე აღმოჩნდა. 2017 წლის შემოდგომაზე ბუნდესტაგის არჩევნების შემდეგ, პარტიის ლიდერები ვერ შეთანხმდნენ ახალი სამთავრობო კოალიციის შესახებ. სერიოზულად განიხილებოდა არჩევნების განმეორების შესაძლებლობა. SPD-ს გადაწყვეტილი ჰქონდა არ შესულიყო “დიდი კოალიცია” კონსერვატიულ CDU/CSU ბლოკთან. შტაინმაიერმა მოუწოდა არჩევნების შედეგების სერიოზულად მიღებასა და მოქმედი მთავრობის ჩამოყალიბებაზე. და ეს საქმიანობა წარმატებით დაგვირგვინდა: 2018 წლის მარტში კანცლერ ანგელა მერკელის ხელმძღვანელობით SPD-ის მონაწილეობით მეოთხე კაბინეტი ჩამოყალიბდა.
ფედერალური რესპუბლიკის ისტორიაში შტაინმაიერის ეს შუამავლობა უნიკალური იყო. ყოველივე ამის შემდეგ, ძირითადი კანონი ფედერალურ პრეზიდენტს – ისტორიული მიზეზების გამო – ძირითადად მხოლოდ წარმომადგენლობით ფუნქციებს ანიჭებს სახლში და მის ფარგლებს გარეთ.
უბრალო ოჯახიდან, მაგრამ დიდი გულის შტაინმაიერი, თითქმის ტიპიურია SPD-სთვის, პოლიტიკოსების უმეტესობა, უბრალო ოჯახიდან მოდის.
დასავლეთ გერმანიის ქალაქ დეტმოლდიდან დურგლისა და ქარხნის მუშის ვაჟი, რომელმაც დაამთავრა საშუალო სკოლა, სწავლობდა სამართალმცოდნეობას და მოგვიანებით მიიღო დოქტორის ხარისხი. შტაინმაიერი SPD-ს შეუერთდა 1975 წელს. უნივერსიტეტში გაიცნო მისი მომავალი მეუღლე ელკე ბუდენბენდერი, რომელიც ასევე იურისტი იყო. მეუღლესთან ელკე ბუდენბენდერთან ერთად, პოლიტიკოსმა გერმანელების სიმპათია კერძო გადაწყვეტილებით მოიპოვა: 2010 წლის ბოლოს მან, ავადმყოფ ცოლს თირკმელი აჩუქა.
საზოგადოება აღფრთოვანებული და სავსე იყო მის მიმართ სიმპათიით. “ეს არ არის გმირობა და არც საჩუქარი ჩემი მეუღლისთვის”, – თქვა მაშინ შტაინმაიერმა. მხარდამჭერი და მეგობარი: გერჰარდ შრედერი ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერის პოლიტიკური ნიჭი ძალიან ადრე აღმოაჩინა გერჰარდ შრედერმა, რომელიც მოგვიანებით გახდა გერმანიის კანცლერი. მან შტაინმაიერი ბერლინში მიიწვია თავისი ოფისის უფროსად, სადაც განაგრძო კარიერა.
ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერის პოლიტიკური ნიჭი ძალიან ადრე აღმოაჩინა გერჰარდ შრედერმა, რომელიც მოგვიანებით გახდა გერმანიის კანცლერი. მან შტაინმაიერი ბერლინში მიიწვია თავისი ოფისის უფროსად, სადაც მან განაგრძო კარიერა. შეუმჩნეველი, თავშეკავებული, ერთგული, უანგარო – ასე ახასიათებენ ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერს მისი ახლობლები. იდეალური თვისებები მრავალი პოლიტიკური პროფესიისთვის.
2005 წელს კანცლერმა ანგელა მერკელმა ის დანიშნა საგარეო საქმეთა მინისტრად CDU/CSU-სა და SPD-ის „დიდი კოალიციის“ მთავრობაში. ამ პოსტიდან შტაინმაიერი დიდ პოლიტიკურ ასპარეზზე გავიდა. 2009 წელს ბუნდესტაგის არჩევნებში, როგორც SPD-ის კანცლერის კანდიდატი, ებრძოდა ანგელა მერკელს და დამარცხდა. SPD-მ მხოლოდ 23 პროცენტი მოიპოვა….. „დღეს მწარე დღეა გერმანიის სოციალ-დემოკრატიისთვის“,-აღიარა მაშინ შტაინმაიერმა.
საზოგადოება შტაინმაიერის მხარეს
66 წლის ასაკში შტაინმაიერი მეორე საპრეზიდენტო ვადაში შედის. დაუღალავი და ხელმისაწვდომი სიტყვით გამოდიოდა მთელ რესპუბლიკაში და თითქმის ასჯერ იმოგზაურა საზღვარგარეთ. იანვრის შუა რიცხვებში ჩატარებულ გამოკითხვაში, გერმანელთა 86 პროცენტმა თქვა, რომ ფედერალური პრეზიდენტი „ზოგადად კარგ საქმეს აკეთებს“. გამოკითხულთა 81 პროცენტმა განაცხადა, რომ ის თავის პოსტზე უნდა დარჩეს. მისი თვითკონტროლი მისი ძალაა. და, შესაძლოა, მისი მეორე ვადის განმავლობაში, ვიზიონერი ფრანკ-ვალტერ შტაინმაიერი კვლავ იქნება შუამავალი და მოდერატორი. ამისათვის მას კიდევ ხუთი წელი ექნება.
თამო თავხელიძე
